Opuściliśmy już Brazylię i warto trochę podsumować nasz pobyt, w kraju kawy. Przede wszystkim należy wspomnieć o środkach transportu, tzn. komunikacji miejskiej i autobusach długodystansowych. Niestety w Brazylii nie korzystaliśmy z innego rodzaju komunikacji niż autobusy. Transport samolotem odrzuciliśmy ze względu na wysokie ceny biletów i to pomimo wcześniejszego zabukowania
Latanie samolotem pomiędzy miastami jest tutaj zdecydowanie luksusem. Nie ma w całej Ameryce Południowej taniej linii lotniczej! Samozwańczy low cost (brazylijski Gol) żąda mnóstwa pieniędzy za swoje usługi. Może jedynie warto przyjżeć się różnego rodzaju Airpassom oferowanym przez stowarzyszenia linii lotniczych (m.in. Oneworld). Jednak nawet to nie obniży kosztu podróży w znaczący sposób.
Po przejrzeniu miliona stron w poszukiwaniu odpowiednika Ryanaira w Ameryce Południowej zdecydowaliśmy się na autobusy…
W Brazylii jest mnóstwo długodystansowych linii autobusowych oferujących swoje usługi, wystarczy przejść się po dworcu. Każda z linii ma swoje biuro. Nie ma jednego biura oferującego usługi wszystkich lub choćby tylko kilku przewoźników. Jeden przewoźnik – jedno biuro na dworcu – jeden lub dwóch pracowników. Mając do wyboru kilka linii warto porównać ceny, bo nie są takie same. Autobusy są dosyć dobrej jakości w każdej firmie (klimatyzacja jest standardem, 130° rozłożenie siedzenia również, ale wifi już nie). A propo klimatyzacji to warto zabrać na pokład autobusu coś ciepłego, ponieważ pomimo 33°C na zewnątrz w środku może trochę przymrozić. Ogólnie standard wszystkich autobusów jest lepszy niż w Polsce i to znacznie. Nam jako turystom brakuje jedynie wifi i gniazdka, gdzie można by podładować sprzęt.
A teraz nawiązując do tytułu posta. Komunikacyjny chaos dotyczy miejskich autobusów. Naszą opinię opieramy o doświadczenia z Sao Paulo, Rio de Janeiro oraz Foz do Iguazu. Otóż zorientowanie się kiedy dany autobus przyjedzie graniczy z cudem. Może to być 10 min, pół godziny, godzina. Nikt nie jest w stanie tego określić, może poza miejscowymi. Gdzieś na jakimś blogu przeczytaliśmy, że jeżeli na przystanku jest dużo ludzi to autobus zaraz przyjedzie, jeśli jest mało – to powinien być za jakieś 20-30 min, a jeśli nie ma wcale – już odjechał. Nie ma czegoś takiego jak rozkłady jazdy. Czasem trudno zorientować się z którego przystanku odjeżdża dany autobus, bo nic na nim nie ma poza reklamą. Zdarzało się nam również czekać na autobus widmo. Miał być na tym przystanku, ale nikt go nie widział. Parę razy podjeżdżały dwa takie same nr, jeden po drugim. W Sao Paulo było chyba z 10 tys numerów autobusów, a każda cyfra coś dla lokalnych oznaczała. Dla nas to poprostu nr 9540, a oni wsiadali do autobusu i jechali. Poza tym czasami trzeba było jechać 40 kilka przystanków (z faweli na obiad na obrzeżach centrum Sao Paulo). Dojechanie do centrum w SP to podróż kilku godzinna i to pomimo przemieszczania się jednym lub najwyżej dwoma autobusami.
Co nas jeszcze zaskoczyło to kołowrotek w każdym autobusie oraz osoba sprzedająca bilety siedząca obok wspomnianego kołowrotka. Każdy pasażer musiał przejść przez kołowrotek uiszczając opłatę u kontrolera lub wbijając kartę na kasowniku. Kontroler siedział z przodu przy wejściu lub na środku autobusu. Trzeba minąć kołowrotek, aby wysiąść z busa. Czasem było to bardzo uciążliwe mając ogromny plecak, który ledwo co mieścił się w drzwiach, a co dopiero w małym kołowrotku. Może jeszcze wspomnimy o kulturze jazdy kierowców autobusów albo raczej jej braku. Stojąc na przystanku nie ma co liczyć na to, że autobus się zatrzyma, jak w Polsce, oj nie. Trzeba wyciągnąć palec wskazujący i pokazać znacznie wcześniej kierowcy, że chcemy wsiąść do jego pojazdu. Trzeba to robić znacznie wcześniej, ponieważ kierowca może tego nie zauważyć i jechać bez zatrzymania. Chcąc wysiąść trzeba nacisnąć przycisk, ponieważ każdy przystanek jest jedynie na żądanie. Jak już jesteśmy w wehikule lepiej usiąść lub dobrze się czegoś złapać, bo pasażera traktuje się jak worek ziemniaków, który został zapakowany na ciężarówkę i trzeba go kiedyś zrzucić. W Rio de Janeiro drzwi do wyjścia otwierają się jeszcze w czasie jazdy, a kierowca dalej jeszcze sunie 70-80 km/h. Powinniście zobaczyć nasze zdziwienie, jak pewien chłopak chciał wysiąść, a kierowca dalej jechał z otwartymi drzwiami. Myśleliśmy, że musi wyskoczyć w czasie jazdy. Z takich ciekawostek warto wspomnieć, że w Brazylii w każdym autobusie komunikacji miejskiej jest kilka miejsc uprzywilejowanych oznaczonych na żółto. Miejsca te przeznaczone są dla ludzi starszych, kobiet w ciąży, niepełnosprawnych, ale również… otyłych.
Zwyczaje panujące w środkach transport są zdecydowanie inne niż w Polsce. Co kraj to obyczaj. Do wszystkiego da się przyzwyczaić. Prawdopodobnie czeka nas jeszcze kilka dziwnych przeżyć związanych z transportem, tym razem dotyczących jednak innych krajów Ameryki Południowej. Ciao amigos!!!
Ela&Kamil
ourtrav 